De onbalansmarkt: hoe een EMS jouw woning onderdeel maakt van een slimme energiemarkt

De energietransitie zorgt voor een volledig nieuwe manier van denken over opwek en verbruik. Waar we vroeger vooral verbruikers waren, zijn we nu steeds vaker ook producenten van stroom. Maar al die zonne-energie zorgt ook voor uitdagingen – vooral in het balanceren van het elektriciteitsnet. En daar komt de onbalansmarkt in beeld.

In deze blog leggen we uit wat de onbalansmarkt is, waarom deze markt steeds belangrijker wordt, en hoe een Energie Management Systeem (EMS) jouw woning klaar maakt om hierop in te spelen – vaak zonder dat je het doorhebt.

Wat is de onbalansmarkt?

Op elk moment moet er op het elektriciteitsnet een perfecte balans zijn tussen vraag en aanbod. Als er te veel stroom wordt opgewekt of juist te weinig, ontstaat er onbalans op het net. Dat kan leiden tot storingen of overbelasting.

Om die balans te bewaken, heeft netbeheerder TenneT de onbalansmarkt ingericht. Hier worden partijen beloond (of beboet) op basis van hoe goed zij helpen om het net stabiel te houden.

Voorheen was deze markt vooral weggelegd voor grote energieproducenten. Maar inmiddels kunnen ook kleinere partijen, zoals huishoudens met een thuisbatterij, laadpaal of warmtepomp, een rol spelen – via slimme software en een EMS.

Hoe kun jij profiteren van de onbalansmarkt?

Met een slim EMS en de juiste aansluiting op een aggregator of energiedienstverlener kun je automatisch reageren op onbalans. Je batterij kan bijvoorbeeld:

• Snel ontladen als er veel vraag is, zodat het net ontlast wordt
• Opladen als er te veel stroom op het net is, bijvoorbeeld bij veel zon of wind

Jouw woning wordt zo onderdeel van een virtuele energiecentrale, ook wel een Virtual Power Plant genoemd. De opbrengsten zijn misschien niet spectaculair voor één huishouden, maar met veel woningen samen ontstaat een krachtig systeem.

Soms krijg je hiervoor een vergoeding van je energieleverancier of aggregator. In de toekomst wordt het waarschijnlijk nog aantrekkelijker om actief mee te doen.

Wat doet een EMS in dit proces?

Een EMS maakt het mogelijk om:

• Je installatie automatisch aan te sturen op basis van signalen uit de energiemarkt
• Je batterij of warmtepomp tijdelijk op pauze te zetten of juist te activeren wanneer het nodig is voor balans
• Deel te nemen aan marktmechanismen zonder dat je elke minuut hoeft mee te kijken

Bij Hoi Zon werken we met SlimmeRik en Bliq als EMS-oplossingen die jouw woning klaar maken voor deelname aan de onbalansmarkt:

• SlimmeRik (in samenwerking met Sunergy) is een integrated EMS dat volledig is afgestemd op dynamische contracten en slimme sturing, met de mogelijkheid om je opwek, verbruik en opslag in realtime te monitoren en aan te sturen. Dit systeem kan ook worden gebruikt voor het optimaliseren van je energieverbruik, met inbegrip van de deelname aan de onbalansmarkt via een aggregator.
• Bliq is een merkonafhankelijk EMS dat werkt met verschillende merken omvormers, batterijen en laadpalen. Dit systeem is ideaal voor woningen die niet afhankelijk zijn van één merk, maar toch de voordelen van flexibele energiesturing willen benutten, waaronder deelname aan de onbalansmarkt.

Beide systemen zorgen ervoor dat jouw woning actief kan bijdragen aan de netbalans, terwijl je je eigen energieverbruik optimaliseert.

Wat heb je nodig om deel te nemen?

Om je woning te laten meedoen aan de onbalansmarkt heb je nodig:

• Een EMS zoals SlimmeRik of Bliq, die geschikt is voor externe aansturing
• Een batterij, laadpaal of flexibel apparaat dat slim gestuurd kan worden
• Samenwerking met een aggregator of energieleverancier die je aanmeldt bij de markt

Let op: niet elk systeem of contract is hier al geschikt voor. Maar de technologie ontwikkelt zich snel, en steeds meer woningen kunnen hier straks van profiteren.

Voorlopig einde aan deze blogreeks

Met het schrijven van de bovenstaande blog komen we voorlopig aan het einde van de blogreeks over EMS.

Neem contact met ons op. Bij Hoi Zon kijken we graag met je mee naar de mogelijkheden van jouw woning, en zorgen we dat jouw systeem klaar is voor de energiemarkt van morgen.

Met zonnige groet,
Hoi Zon